WET -EN REGELGEVING MONDZORGPRAKTIJKEN

De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) is aangesteld om op de kwaliteit van de mondzorg te letten. Mondzorg wordt bijvoorbeeld verleend door tandartsen, mondhygiënisten en orthodontisten. Er wordt vooral gelet op mogelijke risico’s voor de patiëntveiligheid. Regelmatig constateert de IGZ dat dat een mondzorgpraktijk bepaalde regels niet, dan wel in onvoldoende mate, heeft nageleefd. Aan welke wet- en regelgeving zijn mondzorgpraktijken in Nederland gehouden? Hieronder geven wij een overzicht van de wetten en regels die voor de mondzorgpraktijk van belang kunnen zijn.

Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst

De Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO) werd op 1 januari 2020 gewijzigd. In deze wet wordt de relatie tussen patiënt en tandarts geregeld. Indien een patiënt een tandarts om zorg vraagt, ontstaat er een geneeskundige behandelingsovereenkomst tussen de patiënt en de tandarts. Een tandarts, mondhygiënist of orthodontist kan niet afwijken van de regels die in de WGBO zijn vastgelegd. Een aantal belangrijke regels die voortvloeien uit de WGBO hebben wij voor u op een rijtje gezet:

• een mondzorgverlener heeft een informatieplicht over de gezondheid van de patiënt, over de behandelingen die nodig zijn en de eventuele risico’s, en over de mogelijke andere oplossingen voor het gezondheidsprobleem van de patiënt;
• de tandarts, mondhygiënist en orthodontist dient tijdig met de patiënt te overleggen;
• een mondzorgverlener dient de patiënt ook te informeren over de kosten van een uitgebreid behandelplan en ook of bepaalde kosten mogelijk niet door de zorgverzekering worden vergoed;
• een mondzorgverlener mag alleen behandelen indien de patiënt daar toestemming voor heeft gegeven, tenzij er sprake is van een noodsituatie;
•  een mondzorgverlener is verplicht een medisch dossier bij te houden met al de gegevens van een patiënt. De bewaartermijn van een medisch dossier is 20 jaar;
• een mondzorgverlener dient zorgvuldig om te gaan met de persoonlijke en medische gegevens van de patiënt. Dit is vastgelegd in de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp);
•  een tandarts, mondhygiënist en orthodontist kunnen de relatie beëindigen vanwege gewichtige redenen, bijvoorbeeld als er sprake is van agressief gedrag, of als de patiënt weigert mee te werken aan de behandeling, of als de patiënt voortdurend weigert de rekening te betalen.

Plicht hulpverlening door tandartsen

Op tandartsen rust een zogenaamde hulpverleningsplicht. Dat blijkt uit de jurisprudentie van de tuchtrechter en de klachtencommissies. De hoofdregel is dat de tandarts in beginsel niet zal mogen weigeren om de patiënt tandheelkundige eerste hulp te verlenen bij kennelijke (pijn)klachten. Een tandarts is niet verplicht om een patiënt in te schrijven in zijn of haar praktijk.

De relatie tussen een tandarts en een patiënt heeft het karakter van een overeenkomst. Elke Nederlander, en daarmee ook een tandarts, staat het vrij om al dan niet een overeenkomst aan te gaan. Er mag niet gediscrimineerd worden, er mag niet de indruk worden gewekt dat er een overeenkomst is met de patiënt en er kunnen afspraken bestaan met bijvoorbeeld zorgverzekeraars die aangeven dat elke verzekerde die zich aanmeldt moet worden aangenomen.

Wet op de beroepen in de Individuele Gezondheidszorg

Tandarts en mondhygiënist zijn beide beschermde titels. Een tandarts en een mondhygiënist die in Nederland zijn of haar beroep wil uitoefenen, dient zich in te schrijven in het BIG-register. BIG staat voor Wet op de Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg. Daarnaast dient een tandarts en een mondhygiënist de kwaliteit van de mondzorg te bewaken. De titel 'orthodontist' is wettelijk beschermd en voorbehouden aan diegenen die zijn ingeschreven in het register bij de Registratiecommissie Tandheelkundige Specialismen (RTS).

Kwaliteit, klachten en geschillen zorg

De wet Kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz) is in 2016 in werking getreden. Deze wet gaat over wat goede zorg is en vervangt de Kwaliteitswet zorginstellingen en de Wet klachtrecht cliënten zorgsector.

Mensen blijken niet altijd tevreden te zijn over de manier waarop zorgverleners hun klacht afhandelen, zo blijkt uit onderzoek. Soms vindt men dat de afhandeling van een klacht lang duurt en dat het op een onpersoonlijke manier gedaan wordt. Mensen willen zich gehoord voelen.

Een verplichting op grond van de Wkkgz is dat het arbeidsverleden van een nieuwe medewerker actief wordt gecontroleerd. De bedoeling is dat zo voorkomen wordt dat zorgverleners die een risico kunnen vormen voor de kwaliteit van zorg weer aan de slag gaan in de mondzorg. De verplichting geldt voor alle medewerkers die zorg verlenen aan de patiënt, dus ook voor ondersteunend personeel.

Arbowet

De tandarts en mondhygiënist dienen als zij werkgever zijn op grond van de Arbowet (Arbeidsomstandighedenwet) voor de veiligheid en de gezondheid van hun werknemers te zorgen. Er moet een risico inventarisatie en evaluatie worden gehouden. Zo kan er gestructureerd naar risico’s worden gekeken en wordt de kans op arbeid gerelateerde gezondheidsklachten en ongevallen tot een minimum worden beperkt.

De tandarts en mondhygiënist moet als werkgever ook aangesloten zijn bij een Arbodienst. Om te kijken hoe het staat met de naleving van de Arbowet doet de Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW, voorheen de Arbeidsinspectie) onderzoek. Er kunnen boetes worden uitgedeeld bij reguliere inspecties.